Yozlaşma Nedir? Çeşitleri ve Nedenleri

Yozlaşma durumu, sorgulamadan kabul edilmesi durumunda meydana geliyor. Şu demek oluyor ki size sunulan bir bilgiyi asla sorgulamadan kabul ediyorsanız yozlaşmış olmuş olursunuz. Yozlaşma insanların sorgulamamasında direkt bir düşünceyi veya oluşumu kabul etmesinden ötürü ortaya çıkıyor.

Yozlaşma Nedir?

Yozlaşma, güvenilirlik, dürüstlük ve terbiye değerlerine aykırı olan davranışlara verilen bir isimdir. Bir kurum, bir cemiyet yada bir kişinin yozlaşması, yolsuzluk, rüşvet, sahtekarlık, hile, çıkar çatışması benzeri etik olmayan davranışlara başvurması manasına gelir.

Yozlaşma, pek çok değişik alanı etkileyebilir. Mesela, siyasal yozlaşma siyasal partilerin yada seçilmiş yetkililerin yasadışı faaliyetleri yada yolsuzluklarına işaret ederken, ekonomik yozlaşma finansal kurumların yanıltıcı yada hileli işlemler yapması ile alakalıdır. Toplumsal yozlaşma ise, bireysel çıkarları toplumun genel çıkarlarının önüne koymak benzeri toplumsal değerlere karşı yapılan eylemleri ifade eder.

Yozlaşmanın tesirleri son derece zararlıdır. Yozlaşmanın olduğu toplumlarda, halkın itimatı azalır ve insanoğlu daha azca girişimci olur. Ekonomide yozlaşma, yalnızca bireysel kazançlara odaklandığından, uzun solukta ekonomiyi negatif etkileyebilir. Siyasal yozlaşma, hükümetin yetkisini kötüye kullanarak, adaleti yada insan haklarını ihlal edebilir. Toplumsal yozlaşma, toplumun genel yararına olan kararlar yerine bireysel çıkarlar için verilen kararların artmasına sebep olabilir.

Yoz Nedir?

Yoz felsefe kelimesinin anlamı; bir düşünceyi asla sorgulamadan olduğu benzeri kabul etmektir. Yoz yaşam; sorgulamadan başkasının yaşamını yaşamaktır. Yoz ise kendin olmamaktır, kendin benzeri düşünmemektir, emsalsiz olmamaktır veya herhangi bir düşünceye sahip olmamaktır.

Değişik düşünen insanoğlu bir araya gelmiş olarak cemiyet oluşturdular. İlk zamanlarda cemiyet içerisinde farklılaşmalar söz konusuyken, zaman içinde insanoğlu kuvvetli olan tarafların düşüncelerini alarak asla sorgulamadan kabul ettiler. Bunun sebebi ötekileştirme, azınlık korkusuydu. Yozlaşan toplumla beraber artık düşüncelerin farklılığı azaldı ve tek tip düşünen insanoğlu ortaya çıktı; ne düşündüğünü bilmeyen, savunduğu düşünceleri körü körüne korumak için çaba sarfeden ve başkalarının düşünceleri ile var olmaya çalışan insan tipleri ortaya çıktı. Aslına bakarsak bu şudur; kendi düşüncelerini bilmeyip yozlaşan insan öncesinde kendine yabancılaşıp sonrasında da topluma karşı yabancılaşıp bir ötekileşme düşüncesine girmiştir. Şayet bir insan kendini bilmiyor, düşünceleri taklitten öteye gitmiyorsa o insan kendi olmak suretiyle her şeye karşı yabancılaşmıştır.

Yozlaşma Çeşitleri

Yozlaşma, pek çok değişik biçimde ortaya çıkabilen bir olgudur ve çoğu zaman üç değişik çeşidi vardır: siyasal yozlaşma, ekonomik yozlaşma ve toplumsal yozlaşma.

Siyasal Yozlaşma

Siyasal yozlaşma, bir siyasal sistemin yolsuzluk, rüşvet ve yasadışı faaliyetlerle kirletilmesi manasına gelir. Siyasal yozlaşma, hükümetin yada siyasal partilerin pek çok değişik biçimde yozlaşması sonucunda ortaya çıkabilir. Mesela, seçimlerin sahtekarlıkla yapılması, seçim sonuçlarının manipüle edilmesi, hükümet yetkililerinin çıkar çatışması içerisinde hareket etmesi, yasa ve düzenlemelerin doğru olmayan uygulanması yada yasadışı faaliyetlere göz yumulması benzeri sebepler siyasal yozlaşmaya örnek olarak gösterilebilir.

Ekonomik Yozlaşma

Ekonomik yozlaşma, finansal kurumların, işletmelerin yada kişilerin yolsuzluk, hile yada sahtekarlık yaparak finansal kazanç sağlaması manasına gelir. Ekonomik yozlaşmanın bir örneği, bir firmanın düzmece satmaca düzenleyerek vergi kaçırması yada yetkisiz kişilerin finansal kurumları manipüle etmesi olabilir. Bu tür yozlaşma, ekonomik büyümenin ve toplumsal refahın engellenmesine sebep olabilir.

Toplumsal Yozlaşma

Toplumsal yozlaşma, insanların etik değerlere ve toplumsal normlara uymayarak, bireysel çıkarları toplumun genel çıkarlarının önüne koyması manasına gelir. Toplumsal yozlaşmanın bir örneği, bir kamu görevlisinin görevini kötüye kullanarak, tanıdıklarına avantaj sağlaması yada bir hususi firmanın çalışanlarını düşük ücretlere çalıştırarak, çalışan haklarını ihlal etmesidir.

Yozlaşmanın Sebepleri

Yozlaşma, değişik nedenlerle ortaya çıkabilen bir olgudur. Yozlaşmanın sebepleri, siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel etkenlerden kaynaklanabilir. İşte yozlaşmanın genel sebepleri:

Güçsüzlük ve Zayıf Kurumsal Yapılar

Kuvvetsiz ve zayıf kurumsal yapılar, yolsuzluk, rüşvet ve öteki yozlaşma biçimlerinin meydana gelmesine uygun ortam yaratır. Zayıf denetim ve yasal düzenlemeler, kamu kurumlarının işleyişindeki yetersizlikler, yasama, yürütme ve yargı organları arasındaki ortaklaşa iş eksiklikleri, yolsuzluk ve rüşvetin yaygınlaşmasına sebep olabilir.

Fakirlik ve Gelir Adaletsizliği

Fakirlik, gelir adaletsizliği ve ekonomik eşitsizlik yozlaşmanın öteki sebepleri içinde yer almaktadır. Fakirlik ve yoksulluk ile mücadelede yetersiz kalan hükümetler, yoksulluğun yaygınlaşması sebebiyle toplumun birtakım kesimlerinin, yolsuzluk ve rüşvet benzeri yasa dışı faaliyetlere yönelmesine sebep olabilir.

Etik ve Değerlerdeki Bozulma

Etik ve değerlerdeki bozulma, yozlaşmanın toplumsal boyutunu oluşturur. Toplumsal değerlerin yok olması, etik çöküntü ve yozlaşmayı tetikleyebilir. Bu yüzden, etik değerlerin ve toplumsal kuralların korunması, yozlaşmanın engellenmesi bakımından büyük ehemmiyet taşır.

Siyasal İstikrarsızlık

Siyasal istikrarsızlık, yozlaşmanın öteki bir nedenidir. Siyasal istikrarsızlık, güvensizlik ortamı yaratarak, hükümetlerin yolsuzluğa yönelmesine sebep olabilir. Ek olarak, siyasal partilerin çıkar çatışmaları ve siyasal liderlerin bireysel hırsları, yolsuzluk ve rüşvet olaylarının artmasına sebep olabilir.

Kültürel Etkenler

Kültürel etkenler de yozlaşmanın sebepleri arasındadır. Birtakım kültürlerde, yolsuzluk ve rüşvet benzeri davranma şekilleri, kabul edilebilir yada normal olarak görünür. Bu durum, toplumda yozlaşmanın artmasına sebep olabilir.

Yozlaşmamak İçin Yapmamız Gerekenler?

Yozlaşmak istemiyorsanız ilk olarak iyice araştırın ve kendi düşüncelerinizi oluşturun. Şayet sağlam düşünceleriniz yoksa zaman içinde daha farklı insanoğlu sizin düşüncelerinizin üstüne istediği fikir tarzını inşa edecektir.

Kendiniz olmayı sevin ve kendinize güvenin. Bir bilgiyi araştırmadan inanmayın.

Korkak olmayın, kendinizin dışlanacağınızı düşünüp o düşüncedeki insanoğlu benzeri düşünmeye çabalamayın. Daima düşüncelerinizde açık olun ve daha farklı düşünceleri kulak verin doğruluğunu araştırarak inanıp, inanmamaya kendiniz karar verin. Kendinizi baskı altında bırakmayın; daima bir cevabınız olsun.

Yozlaşma sebepleri nedir?

Yozlaşmanın sebepleri içinde güçsüzlük ve zayıf kurumsal yapılar, fakirlik ve gelir adaletsizliği, etik ve değerlerdeki bozulma, siyasal istikrarsızlık ve kültürel etkenler yer almaktadır.

Yozlaşma, hangi sektörlerde insanlar tarafından çok tercih edilmektedir?

Yozlaşma, kamu sektörü, {özel sektör}, sivil cemiyet kuruluşları ve spor organizasyonları benzeri pek çok sektörde genel olarak görünür.

Yozlaşmanın ekonomik maliyetleri nedir?

Yozlaşmanın ekonomik maliyetleri son derece yüksektir. Yozlaşma, ekonomik büyümeyi engeller, kaynakların randımanlı kullanımını azaltır ve adaletsizliği arttırır. Ek olarak, yozlaşma, vergi gelirlerinin yitirilmesine, kamu hizmetlerinin kalitesinde düşüşe ve yatırımcıların güvensizlik duygusuyla piyasalardan uzaklaşmasına sebep olabilir.

Yozlaşmayla mücadelede neler yapılabilir?

Yozlaşmayla mücadelede, etik değerlerin güçlendirilmesi, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesinin uygulanması, kuvvetli denetim mekanizmalarının oluşturulması ve yasal düzenlemelerin sıkılaştırılması {önemlidir}. Ek olarak, sivil cemiyet kurumlarının ve medyanın yozlaşma ile mücadelede etken rol almaları gerekmektedir.